Γαζιά: τα είδη τους και οι κυριότερες εφαρμογές τους

Είδη ραφών και οι εφαρμογές τους

Σήμερα θα σου αποκαλύψω ένα μυστικό, που θα σου αλλάξει τη ζωή(!): στο 90% της ραπτικής, χρησιμοποιούνται δύο είδη γαζιών: το απλό και το ζιγκ ζαγκ! Βασικά, κυρίως το απλό, γιατί το ζιγκ ζαγκ το χρησιμοποιείς (συνήθως) όχι για να ενώσεις δύο κομμάτια ύφασμα, αλλά για να διορθώσεις τις άκρες για να μην ξεφτίζουν. Ναι-ναι, για να ενώσεις δύο κομμάτια ύφασμα, χρησιμοποιείς την απλή, ίσια ραφή. Αυτό που, βασικά, ρυθμίζεις είναι το μήκος της. Συνήθως, οι ραπτομηχανές έχουν ένα στρογγυλό διακόπτη για το είδος της ραφής, και ένα δεύτερο, με τον οποίο ρυθμίζεται το μήκος του. Αυτός ο δεύτερος διακόπτης είναι συνήθως από 0 έως 4 (ή 5 σε κάποιες μηχανές), και αναπαριστά χιλιοστά: όσο πιο μεγάλος αυτός ο αριθμός, τόσο πιο μακρύ θα είναι το γαζί. (Άρα, μην ψαρώνεις όταν σου λένε ότι μια ραπτομηχανή έχει 852 διακοσμητικές ραφές, εσύ θα χρησιμοποιήσεις μόνο δύο, την ίσια, και τη ζιγκ ζαγκ).
Πρώτα από όλα, όμως, πρέπει να σου πω τί είναι το “περιθώριο ραφής“: είναι η απόσταση της ραφής από την άκρη του υφάσματος. Το περιθώριο ραφής μπορεί να διαφέρει από μοδίστρα σε μοδίστρα, αλλά και από ρούχο σε ρούχο. Το συνηθέστερο (και το πιο ασφαλές για αρχάριες) είναι 1,5 εκατοστό.

Περιθώριο ραφής

Το περιθώριο ραφής είναι πολύ σημαντικό να είναι το ίδιο σε όλο το ρούχο, γιατί αλλιώς θα δημιουργηθούν ανομοιομορφίες. Αν πάρεις έτοιμο πατρόν, αυτό θα σου λέει με τί περιθώριο ραφής πρέπει να ράψεις. Αλλιώς, το διαλέγεις μόνη σου εξαρχής, και το διατηρείς ίδιο σε όλο το ρούχο. Πώς θα πετύχεις περιθώριο ραφής 1,5 εκατοστό; Στο πλατώ της μηχανής σου υπάρχει μία μεταλλική (ή και πλαστική) πλάκα, στην οποία υπάρχουν διαγραμμίσεις. Αυτές οι διαγραμμίσεις σε βοηθάνε να βρεις τη θέση στην οποία πρέπει να βάλεις το ύφασμα. Ράβοντας, προσπαθείς να κρατήσεις την άκρη του υφάσματος στη συγκεκριμένη αυτή γραμμούλα που σε βοηθάει. Καθώς ράβεις, είναι πιο εύκολο και αποτελεσματικό να παρακολουθείς και να ελέγχεις την άκρη του υφάσματος, παρά τη βελόνα. Αυτό στην αρχή θα σου φαίνεται λίγο περίεργο, αλλά θα το συνηθίσεις σε πολύ λίγο!

Απόσταση βελόνας από την άκρη του υφάσματος

Απόσταση βελόνας ραπτομηχανής από την άκρη του υφάσματος

Πάμε τώρα στις εφαρμογές του ίσιου γαζιού:
1) Όταν θέλουμε να ράψουμε ένα ρούχο, για να ενώσουμε μεταξύ τους δύο υφάσματα, χρησιμοποιούμε μήκος γαζιού 2-3, συνήθως γύρω στο 2,5. Κατά κανόνα, όσο πιο λεπτό το ύφασμα που ράβουμε, τόσο πιο μικρός αυτός ο αριθμός. Δεν μπορώ, δηλαδή, να ράψω παλτό, και να έχω ρυθμισμένο αυτόν τον αριθμό στο 1!
2) Σούρωμα: Αυτή εφαρμογή θα σου χρησιμεύσει πολύ. Είναι ο τρόπος με τον οποίο κάνουμε φαρμπαλάδες. Τώρα, εσύ μη σκεφτείς φούστες κλαρωτές και στολές αποκριάτικες σπανιόλας (αν και είναι ο καιρός τους τώρα). Υπάρχουν διάφοροι βαθμοί σουρώματος, ελαφριά και πιο πυκνά. Από τόσο που δεν φαίνονται, μέχρι πάρα πολύ έντονα. Η τεχνική αυτή επιτυγχάνεται, ρυθμίζοντας το μήκος του γαζιού στο μεγαλύτερο νούμερο που έχει η ραπτομηχανή (4 ή 5). Δεν ασφαλίζεις την κλωστή ούτε στην αρχή ούτε στο τέλος (δηλαδή, δεν κάνεις όπισθεν καθόλου), και αφήνεις και στην αρχή και στο τέλος μεγάλες ουρές (15-20 εκατοστά). Όταν τελειώσεις τη ραφή, πιάνεις την κάτω κλωστή (δηλαδή της μασουρίστρας), και με προσοχή τραβάς για να σουρώσει. Προσοχή! Εδώ δεν πρέπει να πιάσεις και να τραβήξεις την πάνω κλωστή, γιατί αυτό θα σφίξει περισσότερο το γαζί, και δεν θα μπορείς μετά να σουρώσεις (θα πρέπει τότε να ξηλώσεις τη ραφή και να το κάνεις από την αρχή). Σε περιπτώσεις που το ύφασμα είναι χοντρό, ίσως χρειαστεί να κάνεις δύο γαζιά σουρώματος, το ένα δίπλα στο άλλο (δεν πρέπει να αλληλοεπικαλύπτονται και να διασταυρώνονται), μέσα στο περιθώριο ραφής.
3) Ενίσχυση ραφής: αν ρυθμίσεις το μήκος του γαζιού περίπου στο 1-1,2, τότε αυτό που δημιουργείς είναι ένα πολύ δυνατό γαζί, το οποίο το χρησιμοποιούμε όταν θέλουμε να ενισχύσουμε μία άκρη ή μία γωνία. Θα μου πεις, γιατί δεν χρησιμοποιούμε παντού αυτό το γαζί, αφού είναι δυνατό; Αυτή η ραφή είναι δυνατή, αλλά ταυτόχρονα είναι και ογκώδης. Αν χρησιμοποιούσαμε πυκνό γαζί σε όλο το ρούχο, τότε αυτό θα δημιουργούσε εξογκώματα!
Το γαζί ζιγκ ζαγκ, τώρα, έχει δύο παραμέτρους που πρέπει να ρυθμιστούν: το ύψος και το μήκος. Αυτό θα καθορίσει το πόσο ψηλό και το πόσο στενό θα είναι το “Λ” του ζιγκ-ζαγκ.
Οι κυριότερες εφαρμογές της ραφής ζιγκ ζαγκ είναι οι εξής:
1) Το καρίκωμα: Αυτή είναι η κυριότερη εφαρμογή του ζιγκ ζαγκ για εμάς τις οικιακές μοδίστρες. Όταν κόβεται ένα ύφασμα (για να φτιάξουμε ρούχο), οι άκρες του ξεφτίζουν. Για να το αποφύγουνε αυτό, οι επαγγελματίες χρησιμοποιούν τον κοπτορράπτη, ένα ειδικό μηχάνημα. Στο σπίτι, όμως, που δεν έχουμε κοπτορράπτη, χρησιμοποιούμε τη ραφή ζιγκ ζαγκ της ραπτομηχανής μας (γι’ αυτό το σκοπό, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σε ορισμένες περιπτώσεις και ένα ψαλίδι “κροκοδειλάκι”, αλλά αυτό θα σου το πω άλλη φορά!). Προσέχουμε ώστε οι κορυφές των ζιγκ ζαγκ να “χτυπάνε” μόοοολις έξω από το ύφασμα, έτσι ώστε να το αγκαλιάζουν, και με αυτό τον τρόπο, να το προστατεύουν από το ξέφτισμα. Θα μου πεις, τί μας πειράζει αν ξεφτίζει το ύφασμα, αφού θα είναι από τη μέσα μεριά και δεν θα φαίνεται; Εκτός του ότι πρέπει το ρούχο να είναι όμορφο μέσα κι έξω, αν αφήσουμε το ύφασμα να ξεφτίσει (με την τριβή με το σώμα, και με τα πλυσίματα), θα φτάσει σε κάποια στιγμή το ξέφτισμα και στη ραφή, και θα την ξηλώσει κι αυτή! Και δεν το θέλουμε αυτό, όχι-όχι!

2) Το απλικέ: Απλικέ (γαλλιστί “appliqué”) λέγεται η τεχνική, με την οποία εφαρμόζουμε ένα μικρότερο κομμάτι υφάσματος στο κυρίως ύφασμα (που μπορεί να είναι ρούχο ή μία τσάντα, κλπ). Αυτό το μικρότερο κομμάτι είναι διακοσμητικό (ή μπορεί να παίζει και το ρόλο του “μπαλώματος”, στην περίπτωση που θέλουμε να διορθώσουμε μία τρύπα ή ένα ελάττωμα στο ύφασμα): μπορεί να είναι μία καρδιά, ένα αστέρι, ό,τι, τέλος πάντων θέλουμε! Στερεώνουμε το απλικέ στο ύφασμα προσεκτικά με καρφίτσες, και ράβουμε γύρω γύρω με πυκνό γαζί ζιγκ-ζαγκ. Κάποιες φορές, είναι ευκολότερο να στερεώσεις τα απλικέ με κολλητικό διπλής όψης, για να σιγουρευτείς ότι δεν θα φύγει από τη θέση του. Το ζιγκ-ζαγκ γαζί στην προκειμένη περίπτωση, εκτός του ότι στερεώνει το απλικέ στο ύφασμα, το αποτρέπει και από το να ξεφτίσει, και είναι και διακοσμητικό (εδώ μπορείς ελεύθερα να παίξεις με τα χρώματα της κλωστής!). Ένα παράδειγμα απλικέ μπορείς να δεις στην ανάρτηση που έκανα πριν μερικά καλοκαίρια: Απλικέ λουλούδι σε καλοκαιρινό φόρεμα.

Στην παρακάτω εικόνα, βλέπεις τις ραφές που μπορεί να κάνει η ραπτομηχανή που έχω (Singer Smart II). Σου συνιστώ να κάνεις το ίδιο με τη δική σου ραπτομηχανή, και να έχεις συνέχεια δίπλα σου το ύφασμα αυτό σαν αναφορά: πάρε, δηλαδή, ένα κομμάτι βαμβακερό πανί (40×30 εκατοστά είναι καλά), και κάνε 4 οριζόντιες γραμμές, για να το χωρίσεις σε 5 ζώνες. Όσο προχωράς προς τα κάτω, κάνε μικρότερες τις ζώνες αυτές. Δε χρειάζεται να μετράς, μη ζοριστείς, με το μάτι! Ξεκίνα, τώρα, να γαζώνεις στα δεξιά του υφάσματος, κάνοντας ένα απλό γαζί. Άρχισε με μήκος γαζιού 4, και καθώς θα φτάνεις στην πρώτη οριζόντια γραμμή, μείωσε το μήκος στο 3, κοκ. Κάνε παράλληλες ραφές, χρησιμοποιώντας για την κάθε κάθετη γραμμή/ραφή ένα συγκεκριμένο είδος γαζιού.

Τα γαζιά στη ραπτομηχανή μου

Οι ραφές 1-5 είναι διακοσμητικές ραφές, τις οποίες έχω χρησιμοποιήσει εδώ και πέντε χρόνια ελάχιστες φορές! Οι ραφές 6,7 και 8 είναι όλες ραφές ζιγκ ζαγκ. Απλώς, είναι ρυθμισμένες σε διαφορετικό πλάτος. Για παράδειγμα, αν πάρεις τη ραφή 7, είναι μία ραφή ζιγκ ζαγκ, της οποίας οι κορυφές είναι ίδιες στο πλάτος τους. Αυτό που αλλάζω καθώς η ραφή προχωράει προς τα κάτω, είναι το μήκος της, και γι’ αυτό βλέπεις να γίνεται πιο πυκνή. Η ραφή 6 έχει μεγαλύτερο πλάτος από την 7 και την 8. Αυτό ισχύει για όλες τις ραφές που φαίνονται στην εικόνα: όσο κατεβαίνω προς τα κάτω, αλλάζω το μήκος του γαζιού (χρησιμοποιώ πέντε διαφορετικά μήκη, από 4 μέχρι και 0,5 χιλιοστά).
Στη δική μου ραπτομηχανή, οι διακόπτες για να ρυθμίζονται αυτά τα μεγέθη (μήκος και πλάτος) είναι όπως φαίνεται στην εικόνα (συγγνώμη για τις μουτζούρες στον κάτω διακόπτη, αλλά από την πολλή χρήση, έχουν σβηστεί οι ενδείξεις, και τις έχω πατήσει εγώ από πάνω με ένα μαρκαδόρο, όχι πολύ προσεκτικά, θα έλεγα!):

Η ραπτομηχανή μου και τα γαζιά της

Ρίξε, τώρα, και μια ματιά στο βιντεάκι που έφτιαξα, που ελπίζω να σε βοηθήσει.Σημειώνω ότι στο ζιγκ ζαγκ που χρησιμοποιώ στο απλικέ έχω επίτηδες βάλει μεγάλο πλάτος ραφής, για να φαίνεται καλύτερα αυτό που κάνω-κανονικά, στο απλικέ χρησιμοποιούμε πυκνό γαζί και με μικρότερο πλάτος, αλλά, από την άλλη, εξαρτάται από το αποτέλεσμα που θέλεις να έχεις. Επίσης, έχω χρησιμοποιήσει μαύρη κλωστή σε κίτρινο ύφασμα, για να φαίνεται καλύτερα στην κάμερα. Συνήθως, χρησιμοποιούμε ίδιο χρώμα κλωστής, αλλά, και πάλι, περί ορέξεως…
Α, και μην ξεχάσεις να γραφτείς στο κανάλι μου στο YouTube:

καθώς και στη σελίδα μου στο Facebook:


♥ Πελαζί

7 thoughts on “Γαζιά: τα είδη τους και οι κυριότερες εφαρμογές τους

  1. Νάντια says:

    Σε ευχαριστω παρα πολυ για τις πολυ χρήσιμες πληροφορίες!! Ειναι 2:30 το βράδυ και ακομα «παλεύω» με την ραπτομηχανή! Συνεχώς κόβεται μια η πάνω κλωστή και μια η κάτω, και οταν δεν κόβονται, απο την πάνω μεριά του υφάσματος ειναι τέλειο και απο κάτω ειναι @*€=#@%$&….. τωρα διαβάζω ολα τα μαθήματα σου και θα ξαναδοκιμάσω! Και παλι ενα μεταμεσονύχτιο χιλιοευχαριστώ!!!!!!

    • pelagie says:

      Νάντια, έλεγξε την κάτω κλωστή: πρώτον, αν είναι σωστή η τάση της, και δεύτερον, αν έχεις περασμένη την μασουρίστρα στη σαΐτα με τη σωστή φορά (πρέπει, αφού τη βάλεις στη σαΐτα, να τραβάς την κλωστή, και η μασουρίστρα να ξετυλίγεται με τη φορά των δειχτών του ρολογιού). Δες το βιντεάκι αυτό για περισσότερα (δες το όλο, αλλά πρόσεξε ιδιαίτερα στο 2ο λεπτό ακριβώς, που δείχνω με ποια φορά μπαίνει η μασουρίστρα):
      https://youtu.be/dyToo5-FTG0
      Τέλος, δες αυτό το βίντεο, και ειδικά κάπου στο 2:30 πώς ελέγχεται η τάση της κάτω κλωστής!
      https://youtu.be/-7Gf-r2FA6I

  2. URANIA says:

    Pelagie,
    πέρα απο το γεγονός οτι όλες σου οι αναρτήσεις είναι κατατοπιστικές και εύστοχες , τα βίντεο σου είναι το κάτι άλλο…τέλεια γραφιστικά , γεμάτα χρώμα και χιούμορ! να μη μιλήσω και για τις σωστές γωνίες που κάνεις τις λείψεις οπότε έχουμε σαφή εικόνα αυτών που λες! #λατρευουμεναβλεπουμεβιντεοpelagieκρεμαλαστουςφασιστεςκαισεολουςτουςναζι

  3. Ευγενία says:

    Πράγματι πολύ κατατοπιστικό το βίντεο και γενικά οι οδηγίες, αλλά εγώ που δεν έχω ραπτομηχανή πώς να ράψω στο χέρι ένα μαξιλάρι από λινάτσα ? κάπου διάβασα για ζιγκ ζαγκ αλλά μάλλον εννοούσε για ραπτομηχανή…..

    • Κατερίνα Τσουλέα says:

      Γεια σου, Ευγενία
      Εσύ θα ψάξεις λογικά να βρεις την βελονιά “φεστόνι” (στα αγγλικά λέγεται blanket stitch). Βάλε αυτή τη λέξη στο youtue. Νομίζω είναι ιδανική για την περίπτωση που το θέλεις.

  4. nikol says:

    Καλησπέρα οταν ξεκιναω το ραψιμο με μπρος πισω για να στερεωθεί η κλωστή μετα μου κανει σουρα το υφασμα τι κανω λαθος;

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.