Σύγχρονη ελληνική καλλιγραφία

Σύγχρονη ελληνική καλλιγραφία

Σε αυτή τη νέα έκδοση του blog λέω να ασχοληθώ και με άλλα πράγματα που με ενθουσιάζουν, εκτός από τη ραπτική, που είναι σταθερή αγάπη, εδώ και χρόνια. Ένα από αυτά, που πιστεύω θα το αγαπήσεις κι εσύ, είναι η καλλιγραφία, και δη η σύγχρονη ελληνική καλλιγραφία.

Η σύγχρονη καλλιγραφία (η οποία εμφανίζεται με πολλές παρεμφερείς ονομασίες στο διαδίκτυο, όπως modern calligraphy ή και brush calligraphy, ή brush lettering και, όπως και να ‘χει, τα όριά της και τα είδη της είναι μάλλον συγκεχυμένα, και λίγο σχετικά και υποκειμενικά) είναι κάτι με το οποίο ασχολούμαι σχεδόν τρία χρόνια τώρα, και μου αρέσει πάρα πολύ! Θα προσπαθήσω σήμερα να σου κάνω μία εισαγωγή στο ωραίο αυτό χόμπυ, και να σε παρασύρω λίγο στην ομορφιά του.

Εδώ και μερικά χρόνια, γίνεται ένας μικρός χαμούλης στο διαδίκτυο από λογαριασμούς που ασχολούνται με τα είδη γραφής- τετράδια (χελοοοοόου, bullet journal), μολύβια, πολύχρωμα στυλό, πινέλα και ακουαρέλες είναι φωτογενή πολύ, και προσφέρονται για flatlays και για σύντομα βίντεο που σου τραβάνε την προσοχή και λίγο τα ζηλεύεις. Ένα παρακλάδι αυτού του hype είναι η καλλιγραφία, η παραδοσιακή αλλά κυρίως η (πιο) σύγχρονη, την οποία αρχίζουν και ανακαλύπτουν και αγαπούν πολλοί άνθρωποι.

Η καλλιγραφία

Η καλλιγραφία, σύμφωνα με την wikipedia, είναι “η τέχνη της καλή γραφής, τόσο για την γραπτή επικοινωνία, όσο και για τη διακόσμηση ή την καλλιτεχνική έκφραση”. Αυτό, σαν πρώτη επαφή, μας λέει πολλά, και δε χρειαζόμαστε και άλλα, για να είμαι ειλικρινής.

Η παραδοσιακή καλλιγραφία

Δεν θα επιχειρήσω να δώσω ορισμούς, απλώς θα προσπαθήσω να θέσω κάποια γενικά πλαίσια: η παραδοσιακή καλλιγραφία, είναι μάλλον αυτό που σκεφτόμαστε με τα φτερά και τις πένες με τα μελάνια. Η παραδοσιακή καλλιγραφία έχει σαφείς κανόνες, από τους οποίους δύσκολα μπορείς να ξεφύγεις, τουλάχιστον όχι πριν την κατακτήσεις σε ένα μεγάλο βαθμό. Έχει συγκεκριμένα στυλ/γραμματοσειρές (Spencerian, Copperplate κλπ) και μάλλον συγκεκριμένα εργαλεία. Γενικώς, είναι πιο δύσκολη και απαιτητική τέχνη, θέλει πολλά χρόνια εξάσκησης και δοκιμών και πολλή πειθαρχία.

Η σύγχρονη καλλιγραφία

Ο όρος αυτός δεν είναι εντελώς δόκιμος, ακόμα είμαστε στη διαμόρφωσή του, υποθέτω. Αν ψάξεις, δεν θα βρεις σαφή ορισμό για τον όρο “σύγχρονη καλλιγραφία”, παρόλο που τον συναντάς πλέον παντού! Αλλά, έτσι όπως το καταλαβαίνω εγώ, είναι μία πιο ελαστική μορφή της παραδοσιακής καλλιγραφίας, που δεν έχει τόσο συγκεκριμένες φόρμες, και άρα δεν είναι τόσο απαιτητική όσο η αυστηρή της θεία. Ακολουθεί μεν κάποιους από τους κανόνες της παραδοσιακής καλλιγραφίας, αλλά τους τεντώνει κιόλας, για να τους κάνει πιο μοντέρνους και, τρόπον τινά, πιο παιχνιδιάρικους, να το πω; θα το πω. Το είπα.

Σύγχρονη ή παραδοσιακή καλλιγραφία; Ποιά είναι καλύτερη;

Έλα τώρα, που περιμένεις να σου πω ποιά είναι καλύτερη από τις δύο! Φυσικά και θα σου πω ότι έχουν και οι δύο τις ομορφιές τους. Από τη μία, η παραδοσιακή καλλιγραφία, μέσα στην αυστηρή της δομή και την πειθαρχεία που απαιτεί για να την κατακτήσεις, προσφέρει μία ορισμένη, ιδιότυπη μέσα στα όριά της ελευθερία (ό,τι κατάλαβες, κατάλαβες), που έχει διάρκεια και γίνεται κλασική. Από την άλλη, η σύγχρονη καλλιγραφία αφήνει μεγαλύτερα περιθώρια στην έκφραση και στηρίζεται πιο πολύ στο ρυθμό, παρά στη φόρμα.

Τα εργαλεία της καλλιγραφίας

Ψυχανεμίζομαι ότι αυτό που λέμε “μοντέρνα” καλλιγραφία άρχισε να αναπτύσσεται με την ανάπτυξη των εργαλείων γραφής τα τελευταία χρόνια. Η τεχνολογία μάς έχει βοηθήσει να γράφουμε με πολλά διαφορετικά στυλ (ανάλογα με το εργαλείο που έχουμε στα χέρια μας), να παράγουμε ωραίο αποτέλεσμα με μικρότερη προσπάθεια, να έχουμε πολλά και ζωηρά χρώματα, να είναι εύχρηστα και εύκολα τα εργαλεία καλλιγραφίας στη μεταφορά, και, επιπλέον, οικονομικά!
Σύγχρονη καλλιγραφία μπορείς να εξασκήσεις με πολλά μέσα: από πινελο-μαρκαδόρους, ειδικούς για brush lettering, μέχρι πινέλα με βαρελάκι ή απλά, μαρκαδόρους λαδιού, μολύβια και απλά στυλό (εφαρμόζοντας αυτό που λέγεται “ψεύτικη καλλιγραφία”, fauxlligraphy).

Ένα παράδειγμα είναι αυτός ο μαρκαδόρος-πινέλο Pentel Touch Sign Pen, που είναι ό,τι πρέπει για αρχάριους στην σύγχρονη καλλιγραφία, ή αυτό το υπέροχο Pentel Brush Pen, με το μαύρο ματ μελάνι, που είναι από μόνο του ένα αντικείμενο όμορφο, αλλά παράγει και πολύ όμορφο αποτέλεσμα.

Η ελληνική καλλιγραφία

Αυτό είναι μια υπό μία έννοια πονεμένη ιστορία. Τα ελληνικά γράμματα έχουν μία δυσκολία στο να καλλιγραφηθούν (καλλιγραφτούν;), λόγω του σχήματος των γραμμάτων. Παρόλο που δεν είναι πάντα δυνατόν ακόμα και στη λατινική καλλιγραφία να ενωθούν όλα τα γράμματα σε μία συνεχή γραμμή, αυτό είναι ακόμα πιο δύσκολο με το ελληνικό αλφάβητο. Τα λατινικά έχουν μια εύκολη ροή στην καλλιγραφία, είναι εύκολο να τα γράψεις χωρίς να σηκώσεις το χέρι σου από το χαρτί. Παρόλα αυτά, δεν θα πρέπει να αγχώνεσαι ότι θα πρέπει όλα τα γράμματα να ενώνονται μεταξύ τους. Μην κολλάς με το να κολλάνε τα γράμματα-μην κολλάς με το κόλλημα (λογοπαίγνιο νούμερο ένα, σημειώνεις; έχει κι άλλα παρακάτω).

Τώρα, στην Ελλάδα, κάποιοι, κάπου, κάποτε, έκαναν καλλιγραφία. Αλλά δεν έχω ακόμα καταφέρει να προσδιορίσω επακριβώς πότε, πού και υπό ποιές συνθήκες, οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες-όχι ότι έκανα και εκτεταμένη έρευνα, η αλήθεια να λέγεται.

Ίσως εξαρτιόταν από το μεράκι του εκάστοτε δασκάλου; Από το σχολείο; Από το αν ήταν ιδιωτικό ή δημόσιο; Ποιός ξέρει (κάποιος). Δεν έχει και πολλή σημασία για μας, εδώ. Αν ξέρεις να μου πεις, όμως, παρακαλώ πολύ να το κάνεις!

Στο δε ελληνικό ίντερνετ, οι αναφορές είναι ελάχιστες. Έχω βρει μόνο κάτι βιβλιάρια εξάσκησης καλλιγραφίας, από τις “Εκδόσεις Αστέρος”, από ένα παλαιοβιβλιοπωλείο στη Θεσσαλονίκη (το exlibris). Τα πήρα για να έχω ένα κάποιο αρχείο. Να, δες μερικές σελίδες από μέσα του:

Ελληνική καλλιγραφία

Ελληνική καλλιγραφία

Ελληνική καλλιγραφία

Το θέμα είναι πως στις επιστολές που έγραφαν κάποτε, στις καρτ ποστάλ, στις “βραχείες επιστολές” (αυτές δεν τις ήξερα, προχθές τις έμαθα στο παλαιοβιβλιοπωλείο), στα “ενταύθα” τους και στα “φίλτατέ” τους, επεδείκνυαν οι άνθρωποι μία άλφα (λογοπαίγνιο νούμερο δύο, γουΐνγκ-γουΐνγκ) φροντίδα για τα γράμματα που σχημάτιζαν:

Ενώ τώρα δεν τα πολυπροσέχουμε, νομίζω. Καταρχάς, με την εισβολή της τεχνολογίας στις ζωές μας (δεν αφορίζω κατά καμία έννοια, γιατί, χελόοοοοου, κι εγώ πώς επικοινωνώ μαζί σου;), γράφουμε ως επί το πλείστον στον υπολογιστή μας ή στο κινητό μας. Τί (χρειάζεται να) γράφουμε πλέον σε χαρτί; Ίσως τις λίστες του σούπερ μάρκετ; Για θυμήσου, πότε έχασες τον κάλο του μεσαίου δάχτυλου από το μολύβι; Έχει, μήπως, χρόνια; Μάλλον ναι (εγώ τον έχασα, πάντως, σε κάποια στιγμή, και παλεύω να τον ξανααποκτήσω, για κάποιο λόγο θέλω τον κάλο μουουουουου). Και, όποτε χρειαστεί να γράψουμε, γράφουμε βιαστικά και πρόχειρα, γιατί δεν έχουμε κανέναν να εντυπωσιάσουμε. Γράφουμε μόνο για μας. Οποία κατάντια, τς-τς-τς.

Γιατί να μάθω σύγχρονη καλλιγραφία;

Πρώτον, θα ασκήσεις πολλά μέρη του εγκεφάλου σου: αυτό που έχει να κάνει ταυτόχρονα με σκέψη και τη λεπτή κινητικότητα, αυτό που έχει να κάνει με τη μνήμη των σχημάτων που σχηματίζουν τα γράμματα, και επίσης αυτό που έχει να κάνει με την αναγνώριση των γραμμάτων αφ’ ής στιγμής τα γράψεις στο χαρτί. Επιπλέον, το γεγονός ότι κάνεις κάτι που έκανες από μικρό παιδί (δηλαδή το να γράφεις), αρκετά διαφορετικά, είναι από μόνο του μία γυμναστική εγκεφάλου.

Δεύτερον, θα μπορείς να διακοσμείς τα τετράδιά σου (γεια σου πάλι, bullet journal!), να γράφεις ετικέτες και ταμπελάκια και κάρτ ποστάλ (έχουν γίνει πάλι της μόδας), να διακοσμείς τις πρώτες σελίδες από τα βιβλία που διαβάζεις, να γράφεις ωραίες αφιερώσεις στα βιβλία που δωρίζεις (πόσο ρομαντικιά είμαι, πόσο).

Και τρίτον, όσο τα κάνεις όλα αυτά, οι ώρες που εξασκείς την καλλιγραφία, είναι και λίγο σαν διαλογισμός, επειδή σε βοηθούν να συγκεντρωθείς σε κάτι πολύ συγκεκριμένο, και να επικεντρωθείς στο τώρα. Λέγε με και αγχολυτικό. Λέγε με και mindfulness. Λέγε με όπως θες, είμαι η καλλιγραφία.

Πού θα μάθω σύγχρονη ελληνική καλλιγραφία;

Μάντεψε.

Η πρώτη σου επιλογή είναι να έρθεις στα σεμινάρια που κάνω, για τα οποία θα πρέπει να συντονιστείς στη σελίδα μου στο Facebook ή στη σελίδα των εργαστηρίων εδώ για να τα μαθαίνεις.

Αν, πάλι, είσαι μακριά ή δεν ταιριάζουν οι ώρες μας, τότε μπορείς κάλλιστα να ξεκινήσεις να μαθαίνεις μόνος/μόνη σου. Θα σε βοηθήσω εγώ, από δω, μη φοβού!

Έκανες ήδη την πρώτη κίνηση, διαβάζοντας αυτό το κείμενο. Θα ακολουθήσουν και άλλες αναρτήσεις γύρω από αυτό το συναρπαστικό (γιατί όχι;) αντικείμενο!

Η δεύτερη κίνηση είναι να δεις το βίντεο-εισαγωγή στην τεχνική της σύγχρονης καλλιγραφίας:

Η τρίτη κίνηση είναι να πάρεις το κιτ για τους αρχάριους στην καλλιγραφία:

Η τέταρτη και τελευταία κίνηση είναι η ΕΞΑΣΚΗΣΗ! Η εξάσκηση, αν θες να ξέρεις, είναι το άλφα και το ωμέγα (τρίτο καλλιγραφικό λογοπαίγνιο, χειροκροτήματα-ευχαριστώ, ευχαριστώ) στην καλλιγραφία, και σε οποιαδήποτε τέχνη εδώ που τα λέμε, ας μη γελιόμαστε.

Αυτά. Έχεις απορίες; Μπορώ να σου τις λύσω; Θα σου τις λύσω! Ζήτα εσύ, και θα λάβεις (απαντήσεις)! Μάλλον.

♥ Πελαζί ♥

*Οι δυο πρώτες φωτογραφίες είναι της εκπληκτικής φωτογράφου Βασιλικής Κοτζιά, η οποία ήρθε και φωτογράφισε στο πρώτο εργαστήριο που έγινε στην Αθήνα, τον Μάρτη που μας πέρασε. Αν θέλεις να φωτογραφίσει και το δικό σου γεγονός, στείλ’ της ένα μήνυμα!

15 thoughts on “Σύγχρονη ελληνική καλλιγραφία

  1. Αλέκα Κρίκα- Λιόγκα says:

    Mου εστειλαν οι κόρες μου να διαβάσω για το σεμινάριο που ήθελαν τόσο πολύ να παρακολουθήσουν κ επιτέλους θα πάρουν μέρος!!!
    Οσα διάβασα με συγκίνησαν μ έφεραν χρόνια πίσω τότε που στο δημοτικό σχολείο δεκαετία του’70 μαθαίναμε απ τον εξαιρετικό δάσκαλο μας καλλιγραφία!!!!
    Μας επηρέασε τόσο πολύ θετικά που
    δεν μπορούσαμε να γράψουμε αλλιώς
    Πάρα μόνο καλλιγραφικά
    Στην πορεία αυτό άλλαξε λίγο αλλά πάντα τα παιδιά μου μου έλεγαν τι ωραία γράμματα κάνω!!
    Χαίρομαι πολύ που υπάρχει καποιος-εσυ Πελαγια!!! Ωραίο όνομα!!!- που το διδάσκεις
    Γιατί είναι ωραίο να γράφεις!!!!!
    Και είναι ωραίο κ τα νέα παιδιά να μαθαίνουν κ να αποκτούν ενδιαφέροντα που ομορφαίνουν κομμάτια της ζωής μας!!!
    Ευχαριστώ πολύ
    Αλέκα Κρικα- Λιογκα

    • pelagie says:

      Γεια σου, Αλέκα!
      Πόσο πολύ χάρηκα με το μήνυμά σου! Είσαι πολύ τυχερή που ο δάσκαλός σου σού έμαθε να γράφεις έτσι, από αυτά που έχω μάθει, τα καλλιγραφικά ήταν πάντα στην διακριτική ευχέρεια και στο μεράκι του καθηγητή.
      Και συμφωνώ απόλυτα μαζί σου, ότι τα όμορφα γράμματα μπορούν να ομορφύνουν την καθημερινότητά μας, και άρα τη ζωή μας.
      Σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ για τα όμορφο αυτό μήνυμα, και για το χρόνο που ξόδεψες να το γράψεις!
      Φιλιά
      Πελαζί

  2. marina_notebook says:

    Να σου πω αρχικά ότι το site σου είναι πραγματικά πολυ όμορφο και ότι το απόλαυσα αυτό το άρθρο σου για την καλλιγραφία.
    Τα γράμματα μου είναι “καλλιγραφικα”, γερνουν κι ενώνονται μεταξύ τους
    (γι’ αυτο έχω γράψει απειρα προσκλητήρια γάμων- βαπτισεων
    φίλων και συγγενών).
    Δε θυμάμαι ποιος μου έδειξε τον τρόπο, αλλά θυμάμαι στο Γυμνάσιο που μου την έλεγαν οι καθηγητές γιατί δεν τα καταλάβαιναν, ένας μάλιστα με ανάγκασε να σταματήσω να γράφω το π καλλιγραφικα γιατί το μπέρδευε με το Ω.
    Ευελπιστουσα να παρακολουθήσω αυτο το σεμινάριο που θα κάνεις στην Αθήνα, αλλά δυστυχώς δε θα μπορέσω!
    Μακάρι να ξανάρθεις.
    Βλέπω, ομως με χαρά εδώ ότι με τα κατάλληλα υλικά και το πολυ κατατοπιστικο βιντεάκι που εχεις φτιάξει μπορεί να γίνει μια πρώτη προσπάθεια απο μέρους μου για εξάσκηση και βελτίωση.
    Θα σε παρακολουθώ?

    Υ.Γ. Ενθουσιάστηκα με τις φωτο των βιβλίων!

    • pelagie says:

      Μαρίνα, σ’ ευχαριστώ πολύ για το ωραίο σου μήνυμα!
      Τί ωραία που γράφεις πλαγιαστά! Αυτό, με τους καθηγητές που σε διόρθωναν, σχεδόν με εξοργίζει! Το δε “π” που είναι σαν “ω”, σε πληροφορώ ότι το έδειξα σε δεκαπεντάχρονο, και δεν το είχε ξαναδεί ποτέ, δεν το αναγνώριζε ως γράμμα! :Ρ
      Και, έχεις δίκιο, αν έχεις διάθεση και χρόνο (που τον βρίσκεις, αν έχεις πολλή διάθεση), με εξάσκηση μπορείς να τα καταφέρεις. Δεν έχω ιδέα αν θα ξαναέρθω, λογικά αν γίνει κάτι τέτοιο, θα είναι από το Σεπτέμβρη και μετά!
      Τα δε παλιά βιβλία είναι μεγάλη έμπνευση, πραγματικά!
      Και πάλι σ’ ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια!
      Φιλιά!

      • marina_notebook says:

        Μου φάνηκε περίεργο να μη θυμάμαι πώς έμαθα να γράφω με αυτον τον τρόπο και ρώτησα τη μητέρα μου. Τελικά μας τα δίδαξε η κυρία μας στην πρώτη δημοτικού! Μάλιστα πολλοί γονείς διαμαρτύρονταν, θεωρούσαν την καλλιγραφία κάτι το ξεπερασμένο (δεκαετία ’80). Στην Τρίτη αλλάξαμε δάσκαλο κι έκτοτε γράφαμε “κανονικά”.
        Επίσης, μου θύμισε (αυτό το θυμάμαι κι εγώ αμυδρά) ότι καθόμουν κι αντέγραφα καλλιγραφικά από παλιά περιοδικά που είχαμε στο σπίτι. Έκανα εξάσκηση 🙂
        Σ’ ευχαριστώ κι εγώ για την έμπνευση.
        Μέχρι να ξαναρθεις, θα αρχίσω απο μόνη μoυ σιγά σιγά.
        Φιλιά

  3. Κώστας says:

    Τελείωσα Δημοτικό το 1961 και θυμάμαι ακόμα το μάθημα καλλιγραφίας που κάναμε και που μου το θύμισε νοσταλγικά το παραπάνω άρθρο. Για αρκετά χρόνια μετά η γραφή μου ήταν καθαρή και ευανάγνωστη, πράγμα που δεν συμβαίνει τώρα που ο κάλος στο μεσαίο δάκτυλο του χεριού ίσα-ίσα διακρίνεται. Η “αντιγραφή” με πέννα, κονδυλοφόρο και γυαλιστερή σινική μελάνη ήταν αυτό που μου άρεσε περισσότερο, κι ας ήταν ριψοκίνδυνο: Μια αδεξιότητα ήταν αρκετή για να πέσει σταγόνα μελάνι επάνω στο κείμενο, οπότε “φτού κι απ’ την αρχή”. Πάντως το αποτέλεσμα άξιζε τον κίνδυνο. Τάφαγε όλα αυτά η πρόοδος, εν τούτοις η καλλιγραφία (όπως και η χειροτεχνία) είχε την αξία της. Ήταν μάλλον χόμπι παρά μάθημα και σε έκαναν ευχάριστη την παραμονή στο σχολείο.

    • pelagie says:

      Γεια σου, Κώστα,
      Τί ωραία ιστορία! Πάντως, δεν έκαναν όλοι καλλιγραφία. Έχω ρωτήσει ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και δεν έκαναν όλοι ταυτόχρονα (στην ίδια χρονική περίοδο) καλλιγραφία στο σχολείο. Μάλλον είχε να κάνει με το μεράκι του κάθε δασκάλου.
      Η καλλιγραφία και η χειροτεχνία γενικώς, πάντως, τώρα έχουν ακόμα μεγαλύτερη αξία!

      • Κώστας Καλαϊτζόγλου says:

        Γεια σου Πελαγεία, τελείωσα το Δημοτικό στην Κω (1961). Θυμάμαι πως η Καλλιγραφία, Χειροτεχνία, Ζωγραφική ήταν υποχρεωτικά μαθήματα στις Γ!, Δ!, Ε! τάξεις, δεν θυμάμαι για τις άλλες. Στην Ε! τάξη είχαμε δώσει και διαγωνισμό στη Ζωγραφική και Καλλιγραφία (τέλος σχολικού έτους). Πάντως το πρόγραμμα τότε ίσως είχε κάποιες ελευθερίες, π.χ. διδαχθήκαμε μουσική για μικρό χρονικό διάστημα.
        Η σύζυγός μου θυμάται ότι οι δύο γιοί μας έκαναν καλλιγραφία (ή τέλος πάντων κάτι παρόμοιο) στο 12ο Δημοτικό Βύρωνα (αρχές δεκαετίας 1990). Με μολύβι, χωρίς πέννα και υγρό μελάνι.

  4. Γιάννης says:

    Καταρχήν πολύ ενδιαφέρον ιστολόγιο. Η καλλιγραφία είναι κάτι που με ενδιέφερε από μικρή ηλικία παρότι απέχω κατά πολύ από τα παιδιά της δεκαετίας του 60. Ίσως να φταίει κι ότι έκανα και γαλλικά σε μικρή ηλικία οπότε σε ένα βαθμό αναγκάστηκα . Σε ένα βαθμό μπορώ να γράψω και με καλλιγραφικά και με τυποποιημένη γραμματοσειρά. Πιστεύω ότι σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται η καλλιγραφία ενώ σε άλλες είναι αποτρεπτική. Δηλαδή αν θες να να γράψεις μία επιστολή πράγματι σου προσθέτει ένα κύρος. Αλλά άμα θες να γράψεις τους τίτλους των τραγουδιών στην κασέτα (ουψ φάνηκε λίγο η ηλικία) καλύτερα τυποποιημένα και κεφαλαία αν γίνεται (δεν έχει σημασία η γλώσσα).
    Αυτό που με στεναχωρεί είναι η έλλειψη όμορφων ελληνικών γραμματοσειρών για τους υπολογιστές. Υπάρχουν ελάχιστες και χωρίς φαντασία συνήθως. Το αντίθετο συμβαίνει με τις λατινικές γραμματοσειρές που μπορείς να βρεις απίστευτα όμορφες γραμματοσειρές.

    Για το π που αναφέρθηκε σε ένα σχόλιο κι εγώ το σταμάτησα για τους ίδιους λόγους. Επίσης ποτέ δεν κατάλαβα γιατί κατέληξαν να είναι έτσι το καλλιγραφικό π. Ίσως θα πρέπει να παίξουμε περισσότερο με το αλφάβητό μας και να βρούμε καινούριους τρόπους με τους οποίους θα επικοινωνεί μαζί μας. Να μην το φοβόμαστε μην σπάσει, σαν μουχλιασμένο κειμήλιο.

    • pelagie says:

      Γιάννη, τα λες πάρα πολύ καλά!
      Κι εγώ συμφωνώ ως προς το ότι δεν πρέπει να φοβόμαστε να παίζουμε με τη γλώσσα (συνεκδοχικά και με τη γραφή), είναι κάτι ζωντανό!
      Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλές όμορφες γραμματοσειρές εκεί έξω. Αν μου στείλεις ένα email, μπορώ να σου στείλω μερικές πηγές. Αν το έχεις ψάξει λίγο, τις περισσότερες θα τις έχεις, αλλά μπορεί να ανακαλύψεις και κάτι που δεν το περίμενες!
      Σε ευχαριστώ πολύ για το σχόλιό σου!
      Υ.Γ.: Έχω γράψει κι εγώ σε κασέτα 😉

  5. ΦΩΤΑΚΗΣ says:

    Για το γεγονός ότι τα παιδιά σήμερα δε γνωρίζουν και δε γράφουν με καλλιγραφία φταίνε τα εκάστοτε Υπουργεία Παιδείας…που δεν καθιέρωσαν την καλλιγραφία ως υποχρεωτική γραφή από την πρώτη τάξη δημοτικού ,όπως παλιότερα.Μπορούν να το κάνουν και τώρα!Κάλλιο αργά παρά ποτέ!

  6. Φ.Ν.ΠΑΠΠΑΣ says:

    Για το γεγονός ότι τα παιδιά σήμερα δε γράφουν καλλιγραφικά φταίνε τα εκάστοτε Υπουργεία Παιδείας… που δεν καθιέρωσαν την καλλιτεχνική γραφή ως υποχρεωτική από την πρώτη τάξη Δημοτικού .Μπορούν να το κάνουν και τώρα! Κάλλιο αργά παρά ποτέ!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.